Giáo án Steam Khoa học tự nhiên Lớp 7 (Sách Chân trời sáng tạo) - Phần: Sinh học - Bài 31: Thực hành chứng minh thân vận chuyển nước và lá thoát hơi nước

Nội dung text: Giáo án Steam Khoa học tự nhiên Lớp 7 (Sách Chân trời sáng tạo) - Phần: Sinh học - Bài 31: Thực hành chứng minh thân vận chuyển nước và lá thoát hơi nước

1. NHÓM KHTN CHÂN TRỜI SÁNG TẠO KHTN7 BÀI 31: THỰC HÀNH CHỨNG MINH THÂN VẬN CHUYỂN NƯỚC VÀ LÁ THOÁT HƠI NƯỚC ( Thời gian thực hiện: 02 tiết ) I. Mục tiêu: 1. Kiến thức: Sau bài học HS sẽ: - Sử dụng được các dụng cụ, thiết bị của bài thực hành - Tiến hành được thí nghiệm chứng minh thân vận chuyển nước và lá thoát hơi nước. - Viết và trình bày được báo cáo kết quả thực hành. 2. Năng lực: 2.1. Năng lực chung: - Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực thực hiện các nhiệm vụ của bản thân khi thực hiện các nhiệm vụ được yêu cẩu trong giờ thực hành. - Năng lực giao tiếp và hợp tác: Thảo luận nhóm, chia sẻ và thực hiện được đúng nhiệm vụ được phân công trong nhóm. - Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: Vận dụng linh hoạt các kiến thức, kĩ năng để giải quyết vấn đề liên quan trong thực tiễn và trong giải quyết các nhiệm vụ học tập. 2.2. Năng lực khoa học tự nhiên : - Năng lực nhận biết KHTN :Trình bày được các bước thực hiện thí nghiệm. - Năng lực tìm hiểu tự nhiên: Quan sát, phát hiện đặc điểm để nhận biết thân vận chuyển nước và lá thoát hơi nước. - Vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học: Vận dụng kiến thức về quá trình vận chuyển nước ở thân và thoát hơi nước ở lá để giải thích các vân đề xung quanh. 3. Phẩm chất: - Thông qua hiểu biết về cơ thể thực vật, từ đó có ý thức bảo vệ cây xanh. - Trung thực trong quá trình thực hành và báo cáo kết quả thực hành của cá nhân và nhóm. II. Thiết bị dạy học và học liệu 1. Giáo viên: - Dụng cụ, mẫu vật , hóa chất dùng cho bài thực hành - Phiếu học tập. - Đoạn video : 2. Học sinh: Trang 1
2. NHÓM KHTN CHÂN TRỜI SÁNG TẠO KHTN7 - Đọc nghiên cứu và tìm hiểu trước bài ở nhà. - Sách , vở ghi , bảng phụ. III. Tiến trình dạy học 1. Hoạt động 1: Mở đầu/Xác định vấn đề học tập là mục tiêu bài thực hành. a) Mục tiêu: - Giúp học sinh xác định được nhiệm vụ của nhóm và kiểm tra được thiết bị, dụng cụ, mẫu vật đầy đủ để tiến hành thực hành. b) Nội dung: - Học sinh thực hiện nhiệm vụ cá nhân/nhóm trên phiếu học tập số 1. c) Sản phẩm: - Câu trả lời của học sinh ghi trên phiếu học tập số 1. d) Tổ chức thực hiện: GV hướng dẫn HS thực hiện: Thảo luận nhóm xác định : + Mục tiêu nhóm đạt được trong giờ thực hành + Kiểm tra thiết bị, dụng cụ, mẫu vật và các bước tiến hành HS hoàn thành phiếu học tập số 1. 2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới a) Mục tiêu: - Học sinh làm được mẫu vật chứng minh ở thân diễn ra quá trình vận chuyển nước và ở lá diễn ra quá trình thoát hơi nước b) Nội dung: Học sinh thực hiện nhiệm vụ bài thực hành qua các thí nghiệm. c) Sản phẩm: - HS qua hoạt động nhóm, thực hành quan sát, phát hiện đặc điểm để chứng minh thân vận chuyển nước và lá thoát hơi nước - Mẫu vật thực hành ở các thí nghiệm. d) Tổ chức thực hiện: Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung Hoạt động 2.1: Thí nghiệm chứng minh thân vận chuyển nước Trang 2
3. NHÓM KHTN CHÂN TRỜI SÁNG TẠO KHTN7 *Chuyển giao nhiệm vụ học tập I. Thí nghiệm chứng minh - GV giao nhiệm vụ học tập cho học sinh. Chia lớp thân vận chuyển nước thành các nhóm. Hướng dẫn học sinh thực hành theo - Bước 1:Cho nước vào hai các bước thực hiện thí nghiệm. cốc thuỷ tinh có đánh số 1 và Sau đó cho HS tự thực hiện theo 3 bước hướng dẫn 2. Sau đó, cho màu thực phẩm trong SGK. (hay mực viết) vào cả hai cốc, Sau quá trình thực hành có thể hỏi HS các câu hỏi khuấy đều để tạo thành dung sau: dịch màu -Tại sao phải sử dụng hoa có màu trắng? Bước 2: Cắm vào mỗi cốc - HS nêu được khi sử dụng hoa có màu trắng sẽ dễ dung dịch màu 1 − 2 cành hoa dàng quan sát hiện tượng thay đổi màu sắc của cánh (đã được cắt chéo, ngắn hoa. khoảng 10 ‒ 15 cm). ( GV bổ sung kiến thức : Bình thường, hoa màu trắng có các tế bào ở cánh hoa không chứa sắc tó Để hai cốc vào chỗ thoáng trong không bào nên khi dung dịch màu được vận khoảng 60 − 90 phút chuyển đến cánh hoa sẽ làm màu sắc cánh hoa đổi Bước 3: màu) + Cốc 1: Cắt dần cành hoa từ -Tại sao cần phải để hai mẫu thí nghiệm vào chỗ trên xuống bằng dao mổ, dùng thoáng khoảng 60 - 90 phút? kính lúp để quan sát lát cắt và *Thực hiện nhiệm vụ học tập xác định vị trí của dung dịch HS thảo luận nhóm, thống nhất đáp án và ghi chép màu. nội dung hoạt động ra phiếu học tập số 2. + Cốc 2: Quan sát sự thay đổi HS hoạt động nhóm đưa ra phương án làm thí màu sắc của cánh hoa. nghiệm và ghi kết quả thí nghiệm vào bảng kết quả. *Báo cáo kết quả và thảo luận GV cho các nhóm trình bày kết quả thí nghiệm. Từng nhóm HS báo cáo hiện tượng quan sát được về màu sắc thay đổi của cánh hoa. *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ GV lưu ý HS ở bước cắt thân cành hoa phải cắt từ trên xuống để xác định chính xác vị trí nước được vận chuyển lên. HS phải cẩn thận khi sử dụng dao mổ để cắt thân hoa quan sát. Học sinh nhận xét, bổ sung, đóng góp ý kiến giữa các cá nhân, nhóm với nhau sau khi đã báo cáo kết quả . Trang 3
4. NHÓM KHTN CHÂN TRỜI SÁNG TẠO KHTN7 GV nhận xét và đánh giá kết quả thí nghiệm. (GV có thể cộng điểm thực hành để khuyến khích HS) Hoạt động 2.2: Thí nghiệm chứng minh lá thoát hơi nước *Chuyển giao nhiệm vụ học tập II. Thí nghiệm chứng minh - GV giao nhiệm vụ cho HS yêu cầu HS nghiên cứu lá thoát hơi nước tài liệu và tiến hành các bước thí nghiệm để qua thí – Bước 1: Chuẩn bị giấy tẩm nghiệm quan sát quá trình thoát hơi nước ở lá. dung dịch CoCl2 . GV cần lưu ý : Cách bảo quản giấy đã tẩm CoCl2 để tránh giấy hút ẩm trở lại , sẽ cho kết quả không + Dùng kéo cắt giấy thấm chính xác. thành những miếng nhỏ hình Sau quá trình thực hành có thể hỏi HS các câu hỏi chữ nhật có kích thước 1 cm × sau : 2 cm – Tại sao phải cho các mảnh giấy thấm đã tẩm + Ngâm các mảnh giấy thấm CoCl2 vào lọ có chứa CaCl2 ? trong dung dịch CoCl2 khoảng – Tại sao phải đặt mảnh giấy thấm đã tẩm CoCl2 vào cả mặt trên lẫn mặt dưới lá? 25 – 30 phút cho mảnh giấy – Tại sao phải kẹp giấy thấm nên cùng làm trên một thấm đều Co Cl2 , lúc này giấy lá hoặc các lá có độ tuổi tương đương? có màu hồng *Thực hiện nhiệm vụ học tập + Sấy các mảnh giấy thấm HS hoạt động nhóm đưa ra phương án làm thí bằng máy sấy đến lúc khô, lúc nghiệm và ghi kết quả thí nghiệm vào bảng kết quả này giấy sẽ chuyển màu xanh trong phiếu học tập số 2. da trời. Sau đó cho các mảnh giấy này vào lọ CaCl2 *Báo cáo kết quả và thảo luận – GV yêu cầu các nhóm có kết quả thực hành quan – Bước 2: Đặt vào mỗi mặt lá sát tốt chia sẻ kinh nghiệm với các nhóm khác về kĩ một mảnh giấy thấm đã tẩm thuật thực hiện ở các bước thí nghiệm. dung dịch Co Cl2 theo hết *Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ chiều ngang của lá và dùng - Học sinh nhận xét, bổ sung ý kiến. băng keo trong dán đè lên mảnh giấy để tạo một hệ thống - GV nhận xét và đánh giá sản phẩm của bài báo cáo thực hành thí nghiệm. – Bước 3: Quan sát và giải thích sự chuyển màu của giấy thấm sau 20 phút. 3. Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh hoàn thành bài thu hoạch a. Mục tiêu: HS hoàn thành bài thu hoạch qua phiếu báo cáo kết quả thực hành b. Nội dung: HS tổng hợp lại các kết quả quan sát được và hoàn thiện bài báo cáo thực hành. Trang 4
5. NHÓM KHTN CHÂN TRỜI SÁNG TẠO KHTN7 c. Sản phẩm: Bài báo cáo thực hành của các nhóm. d. Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG GV HS NỘI DUNG - Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: III. Thu hoạch GV yêu cầu HS hoàn thiện bài thu BÁO CÁO KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM CHỨNG MINH THÂN VẬN CHUYỂN hoạch bằng cách hoàn thành báo cáo NƯỚC VÀ LÁ THOÁT HƠI NƯỚC Tiết Thứ Ngày .Tháng .Năm thực hành. Nhóm: Lớp : - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 1. Mục Tiêu 2. Nội Dung 3. Kết Quả HS đọc nhiệm vụ và hoàn thiện bài thu Giải thích sự Quan sát vị trí Giải đổi màu của dung dịch màu thích : hoạch cánh hoa trong vận chuyển - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: thí nghiệm đến vị trí nhất chứng minh định ở thân và GV yêu cầu HS thu lại bài thu hoạch thân vận sự thay đổi chuyển nước màu sắc cánh Từng nhóm HS báo cáo hiện tượng hoa Giải thích sự Quan sát sự Giải quan sát được đổi màu của thay đổi màu thích : - Bước 4: Kết luận, nhận định: mảnh giấy thấm của mảnh giấy trong thí thấm có tẩm Xem và đánh giá bài thu hoạch HS nghiệm chứng CoCl2 minh lá thoát hơi nước 4. Hoạt động 4: Luyện tập a. Mục tiêu: HS củng cố hệ thống được kiến thức đã học. b. Nội dung: HS thực hiện cá nhân qua các câu hỏi trò chơi “ Ai là triệu phú” c. Sản phẩm: Câu trả lời đáp án của HS khi tham gia trò chơi. d. Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG GV HS NỘI DUNG Trang 5
6. NHÓM KHTN CHÂN TRỜI SÁNG TẠO KHTN7 - Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: Câu 1. Khi cắm một cành hoa vào cốc GV cho HS tham gia trả lời câu hỏi nước màu, để chứng minh có sự vận qua trò chơi “Ai là triệu phú” chuyển nước từ thân lên lá và hoa, ta có thể - Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: dựa vào HS đọc câu hỏi và chọn đáp án. A. sự thay đổi màu sắc của hoa. - Bước 3: Báo cáo, thảo luận: B. sự thay đổi về khối lượng của hoa và lá. GV cho HS trả lời và đưa ra đáp án C. sự thay đổi màu sắc của lá. đúng nhất. D. sự thay đổi màu sắc và kích thước thân. - Bước 4: Kết luận, nhận định: Câu 2. Để bảo quản giấy tẩm CoCl2 tránh Gv củng cố kiến thức thông qua các không khí ẩm, ta dùng hoá chất nào sau câu hỏi của trò chơi. đây? A. CaSO4. B. H2SO4. C. HCl D. CaCl2. Câu 3. Để dễ dàng quan sát kết quả thí nghiệm chứng minh thân vận chuyển nước, nên dùng loại hoa nào sau đây? A. Hoa hồng. B. Hoa mai. C. Hoa cúc trắng.D. Hoa trạng nguyên. Câu 4. Khi dán giấy tẩm CoCl2 vào mỗi mặt lá . Tốc độ đổi màu của giấy thấm khác nhau như thế nào ? A. Mặt dưới sẽ nhanh hơn mặt trên B. Mặt trên sẽ nhanh hơn mặt dưới C. Cả hai mặt đều như nhau D. Không có đáp án đúng. IV. KẾ HOẠCH ĐÁNH GIÁ Hình thức đánh Phương pháp Công cụ đánh Ghi Chú giá đánh giá giá Trang 6
7. NHÓM KHTN CHÂN TRỜI SÁNG TẠO KHTN7 - Thu hút được sự - Sự đa dạng, đáp ứng các - Báo cáo thực tham gia tích cực phong cách học khác nhau hiện công việc của người học của người học - Phiếu học tập, - Gắn với thực tế - Hấp dẫn, sinh động bài thu hoạch - Tạo cơ hội thực - Thu hút được sự tham gia - Hệ thống câu hỏi hành cho người tích cực của người học và bài tập nhóm học - Phù hợp với mục tiêu, nội - Trao đổi, thảo dung luận V. HỒ SƠ DẠY HỌC (Đính kèm các phiếu học tập/bảng kiểm ) PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 BÀI 31: THỰC HÀNH CHỨNG MINH THÂN VẬN CHUYỂN NƯỚC VÀ LÁ THOÁT HƠI NƯỚC Họ và tên HS: Nhóm: Lớp: . I. MỤC TIÊU Thực hiện chính xác các bước làm thí nghiệm Sử dụng được các dụng cụ, thiết bị của bài thực hành Tiến hành được thí nghiệm chứng minh thân vận chuyển nước và lá thoát hơi nước. Vẽ và trình bày được mẫu vật II. CHUẨN BỊ Cốc thủy tinh Dao mổ Đồng hồ bấm giờ Kính lúp Đũa thủy tinh Băng keo trong Giấy thấm Máy sấy Đĩa petri III. THỰC HÀNH Sắp xếp lại trình tự các bước làm thí nghiệm cho chính xác Thí nghiệm chứng minh thân Thí nghiệm chứng minh lá thoát hơi vận chuyển nước nước Cắm vào mỗi cốc dung dịch màu Đặt vào mỗi mặt lá một mảnh giấy 1-2 cành hoa = > Để 2 cốc vào chỗ thấm đã tẩm dd CoCl2. Dùng băng keo thoáng 60 - 90 phút. trong dán đè lên mảnh giấy để tạo một hệ thống kín Trang 7
8. NHÓM KHTN CHÂN TRỜI SÁNG TẠO KHTN7 Cho nước vào 2 cốc thủy tinh Chuẩn bị giấy có tẩm dung dịch => Cho màu vào cả 2 cốc khuấy CoCl2. đều để tạo dung dịch màu. + Dùng kéo cắt giấy thấm thành những Cắt dần cành hoa từ trên xuống miếng nhỏ hình chữ nhật khoảng1 cm × bằng dao mổ =>dùng kính lúp quan 2 cm sát lát cắt và vị trí của dung dịch + Ngâm các mảnh giấy thấm trong dung màu dịch CoCl2 khoảng 25 – 30 phút cho + Quan sát sự thay đổi màu sắc của mảnh giấy thấm đều Co Cl2 , lúc này cánh hoa giấy có màu hồng + Sấy các mảnh giấy thấm bằng máy sấy đến lúc khô, lúc này giấy sẽ chuyển màu xanh da trời. Sau đó cho các mảnh giấy này vào lọ CaCl2 Quan sát và giải thích sự chuyển màu của giấy thấm sau 20 phút. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 Học sinh thảo luận nhóm hoàn thành các câu hỏi sau Câu 1.Tại sao phải sử dụng hoa có màu trắng? . Câu 2. Tại sao cần phải để hai mẫu thí nghiệm vào chỗ thoáng khoảng 60 - 90 phút ? Câu 3.Tại sao phải cho các mảnh giấy thấm đã tẩm CoCl2 vào lọ có chứa CaCl2? Câu 4. Tại sao phải đặt mảnh giấy thấm đã tẩm CoCl2 vào cả mặt trên lẫn mặt dưới lá? Trang 8
9. NHÓM KHTN CHÂN TRỜI SÁNG TẠO KHTN7 Câu 5. Tại sao phải kẹp giấy thấm nên cùng làm trên một lá hoặc các lá có độ tuổi tương đương? PHIẾU BÁO CÁO THỰC HÀNH NHÓM : . BÁO CÁO KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM CHỨNG MINH THÂN VẬN CHUYỂN NƯỚC VÀ LÁ THOÁT HƠI NƯỚC Tiết Thứ Ngày .Tháng .Năm Nhóm: Lớp : 1. Mục Tiêu 2. Nội Dung 3. Kết Quả Giải thích sự đổi màu của Quan sát vị trí dung dịch Giải thích : cánh hoa trong thí nghiệm màu vận chuyển đến vị trí chứng minh thân vận nhất định ở thân và sự chuyển nước thay đổi màu sắc cánh hoa Giải thích sự đổi màu của Quan sát sự thay đổi màu Giải thích : mảnh giấy thấm trong thí của mảnh giấy thấm có nghiệm chứng minh lá tẩm CoCl2 thoát hơi nước Trang 9