Giáo án Steam Ngữ văn Lớp 7 (Sách Cánh diều) - Bài 10: Văn bản thông tin - Đọc hiểu văn bản: Tổng kiểm soát phương tiện giao thông - Năm học 2021-2022 - Lê Thị Thùy

Nội dung text: Giáo án Steam Ngữ văn Lớp 7 (Sách Cánh diều) - Bài 10: Văn bản thông tin - Đọc hiểu văn bản: Tổng kiểm soát phương tiện giao thông - Năm học 2021-2022 - Lê Thị Thùy

1. Dự án soạn giáo án miễn phí - Ngữ văn 7 (Cánh diều) GV: Lê Thị Thùy-Trường THCS Bái Tử Long Ngày soạn: 8/06/2022 Ngày giảng:7A BÀI 10: VĂN BẢN THÔNG TIN Tiết: Đọc hiểu văn bản TỔNG KIỂM SOÁT PHƯƠNG TIỆN GIAO THÔNG (Thời gian thực hiện: 02 tiết) I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: - Học sinh biết được tình hình giao thông và các vi phạm của người tham gia giao thông ở nước ta trong thời gian gần đây. - Hiểu nguyên nhân của các vi phạm và bài học rút ra khi tham gia giao thông. - Biết được cách thể hiện văn bản thông tin dưới dạng đồ họa thông tin: cách trình bày, lựa chọn hình ảnh, sa pô; cách đọc một đồ họa thông tin. 2. Về năng lực * Năng lực chung - Năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực tự quản bản thân, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tư duy ngôn ngữ, tự học, hợp tác, năng lực tìm kiếm và xử lí thông tin. * Năng lực đặc thù - Nhận biết được một số yếu tố hình thức (từ ngữ, nhan đề, bố cục, sa pô, hình ảnh, cách triển khai, ), nội dung (đề tài, chủ đề, ý nghĩa, thái độ, tình cảm người viết, ) thể hiện qua văn bản - Phân tích được những đặc sắc về nội dung, nghệ thuật của văn bản 3. Về phẩm chất: - Nhân ái: biết đề cao, trân trọng giá trị văn hóa của dân tộc; biết ơn, trân quý những người có công với đất nước, dân tộc. - Chăm học, chăm làm: có ý thức vận dụng bài học rút ra từ văn bản vào các tình huống, hoàn cảnh thực tế đời sống của bản thân. -Trách nhiệm: hành động có trách nhiệm với chính mình, có trách nhiệm với đất nước khi hiểu được giá trị văn hóa được gợi lên từ văn bản, bài hát. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 1. Thiết bị: Máy chiếu, máy tính, bảng phụ 2. Học liệu: Sgk, kế hoạch bài dạy, sách tham khảo, phiếu học tập, bài báo cáo nhóm của HS III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. HĐ 1: Xác định vấn đề (7 phút) Hoạt động 1: Xác định vấn đề a) Mục tiêu: HS trình bày hiểu biết về một nhạc phẩm quen thuộc, từ đó có tâm thế hào hứng và nhu cầu tìm hiểu văn bản. Năm học 2022 - 2023
2. Dự án soạn giáo án miễn phí - Ngữ văn 7 (Cánh diều) GV: Lê Thị Thùy-Trường THCS Bái Tử Long b) Nội dung: HS lắng nghe bài hát, trả lời câu hỏi gợi dẫn định hướng nội dung bài học. c) Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh d) Tổ chức thực hiện: Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ học tập - GV cho HS xem 1 đoạn video và trả lời một số yêu cầu: và yêu cầu HS trả lời câu hỏi: ? 1. Tập trung xem video và cho cô biết cảm nhận của em lúc này? ? 2. Qua quan sát, em thấy được những phương tiện giao thông nào? Và các vấn đề gì đã xảy ra trong video? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Giáo viên: hướng dẫn học sinh trả lới câu hỏi, gợi ý nếu cần - Học sinh làm việc cá nhân, suy nghĩ, trả lời. Bước 3: Báo cáo, thảo luận - Học sinh lần lượt trình bày các câu trả lời. - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 4: Kết luận, nhận định - Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá - Giáo viên nhận xét, đánh giá 2. HĐ 2: Hình thành kiến thức mới (55’) I. TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN (7’) Mục tiêu: Giúp HS nắm được những thông tin chính về văn bản: xuất xứ, đề tài. Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát SGK và tìm thông tin. Tổ chức thực hiện Sản phẩm B1: Chuyển giao nhiệm vụ: I. TRẢI NGHIỆM CÙNG GV: Giao nhiệm vụ cho HS chuẩn bị bài ở nhà VĂN BẢN theo các yêu cầu ở phiếu học tập số 1 1. Đồ họa thông tin: là sự Trên lớp: GV cho HS trao đổi kết quả chuẩn bị ở kết hợp thông tin ngắn gọn nhà với bạn cùng bàn. với hình ảnh minh họa và 1. Quan sát vào văn bản, các em hình thức trình màu sắc sinh động, bắt mắt bày của văn bản có gì đặc biệt? để có thể truyền đạt thông tin 2. Em hiểu Đồ họa thông tin là gì? nhanh và rõ ràng hơn. 3. Nêu những hiểu biết của em về tác phẩm? 2. Văn bản: (xuất xứ, thể loại, phương thức biểu đạt chính) a.Xuất xứ: Cục cảnh sát giao B2: Thực hiện nhiệm vụ thông, Bộ công an - H: chuẩn bị bài ở nhà theo yêu cầu câu hỏi trong b. Thể loại: văn bản thông phiếu học tập. tin - HS trao đổi với các bạn trong nhóm bàn thống - Phương thức biểu đạt nhất ý kiến. chính: thuyết minh. - Trả lời câu hỏi của GV c. Bố cục: 2 Phần GV: Kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS. Phần 1: Nhan đề Hướng theo dõi, quan sát, hỗ trợ học sinh thực Phần 2: Nội dung văn bản: hiện nhiệm vụ. - Các trường hợp vi phạm bị B3: Báo cáo, thảo luận xử phạt Năm học 2022 - 2023
3. Dự án soạn giáo án miễn phí - Ngữ văn 7 (Cánh diều) GV: Lê Thị Thùy-Trường THCS Bái Tử Long - Học sinh trình bày các câu trả lời. - Các lỗi vi phạm phổ biến - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần. B4: Kết luận, nhận định 1. Văn bản có nhiều hình ảnh minh họa và màu sắc sinh động, bắt mắt, các câu văn cũng rất ngắn gọn. 2. Đồ họa thông tin: Đồ họa thông tin (tiếng Anh: infographic, là từ ghép của Information graphic), là sự kết hợp thông tin ngắn gọn với hình ảnh minh họa và màu sắc sinh động, bắt mắt để có thể truyền đạt thông tin nhanh và rõ ràng hơn. Mục đích chính của thiết kế Infographic là nhằm trình bày thông tin sao cho trở nên gọn gàng, súc tích, dễ nắm bắt và thu hút được sự quan tâm, chú ý của người đọc, người xem hơn. Chúng ta có thể sử dụng hình thức thiết kế này để chuẩn bị những bản báo cáo, tường trình thông tin hoặc làm những tấm poster, quảng cáo. + Giới thiệu một số đồ họa thông tin 3. Tác phẩm: - Xuất xứ: Cục cảnh sát giao thông, Bộ công an - Thể loại: văn bản thông tin - Phương thức biểu đạt chính: thuyết minh. Năm học 2022 - 2023
4. Dự án soạn giáo án miễn phí - Ngữ văn 7 (Cánh diều) GV: Lê Thị Thùy-Trường THCS Bái Tử Long B1: Chuyển giao nhiệm vụ: ? Em hãy xác định bố cục của văn bản này? B2: Thực hiện nhiệm vụ HS thực hiện nhiệm vụ: - 2 phút hoạt động cặp đôi chia sẻ GV: - Theo dõi, quan sát HS hoạt động của HS - Hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho HS nếu cần B3: Báo cáo, thảo luận - Yêu cầu HS trả lời, báo cáo sản phẩm của nhóm cặp đôi - Yêu cầu HS nhận xét, đánh giá cặp đôi bạn B4: Kết luận, nhận định - Báo cáo sản phẩm nhóm; II. ĐỌC & TÌM HIỂU CHI TIẾT VB (40’) 1. ND 1: Nhan đề Mục tiêu: Giúp HS nắm được những thông tin chính thể hiện trong nhan đề Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát nhan đề của văn khai thác thông tin và cách trình bày nhan đề của văn bản đồ họa Tổ chức thực hiện Sản phẩm B1: Chuyển giao nhiệm vụ: II. ĐỌC & TÌM Em hiểu kiểm soát là gì? HIỂU CHI TIẾT ? Phương tiện giao thông là gì? VB ? Phương tiện giao thông đường bộ gồm những loại phương 1.Nhan đề: tiện nào? Trò chơi: Ai nhanh hơn - Luật chơi: Hs nghe đoạn nhạc có nhắc đến các phương tiện giao thông đường bộ ( 02 học sinh sẽ thi xem ai viết ra được nhiều phương tiện hơn người đó sẽ chiến thắng thời gian viết là 1 phút. B2: Thực hiện nhiệm vụ - HS làm việc cá nhân suy nghĩ, trả lời. - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, Năm học 2022 - 2023
5. Dự án soạn giáo án miễn phí - Ngữ văn 7 (Cánh diều) GV: Lê Thị Thùy-Trường THCS Bái Tử Long gợi ý nếu cần. B3: Báo cáo, thảo luận - Kiểm soát là quá trình xác định thành quả đạt được trên thực tế và so sánh với những tiêu chuẩn nhằm phát hiện sự Với hình thức sai lệch và nguyên nhân sự sai lệch, trên cơ sở đó đưa ra trình bày ấn biện pháp điều chỉnh sự sai lệch để đảm bảo tổ chức đạt tượng, nổi bật, được mục tiêu nhan đề của văn - Phương tiện giao thông đường bộ là các phương tiện di bản đã nêu rõ nội chuyển, đi lại công khai trên các con đường, phương tiện dung thông tin giao thông đường bộ gồm toàn bộ các phương tiện như ô tô, văn bản đồ họa xe máy, máy kéo, rơ moóc, sơ mi rơ moóc được kéo bở iô thể hiện sự cấp tô, máy kéo, Các loại mô tô hai bánh, ba bánh, xe gắn bách và nghiêm máy bao gồm cả xe máy điện và các loại xe tương tự khác. trọng của tình - Học sinh kể tên một số loại phương tiện giao thông đường hình giao thông bộ. hiện nay. B4: Kết luận, nhận định Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ: - GV giao nhiệm vụ cho HS thông qua câu hỏi: 1. Nhan đề cung cấp thông tin chính là gì? 2. Nhan đề văn bản được trình bày như thế nào? 3. Qua nhan đề của văn bản em hiểu được điều gì? Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ - HS làm việc cá nhân, suy nghĩ, trả lời. - HS hình thành kĩ năng khai thác văn bản - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần Bước 3: Báo cáo, thảo luận - Nhan đề cung cấp số lượng xử phạt người điều khiển các phương tiện giao thông vi phạm: 401 000 - Thời gian thống kê số liệu: 15/05 - 14/06 - Nhan đề được in đậm, cỡ chữ to, màu sắc bắt mắt, ngắn gọn, ấn tượng bởi số liệu cụ thể, nêu nội dung chính của toàn bộ văn bản đồ họa. > thu hút, tạo chú ý người đọc, người đọc dễ dàng nhận biết nội dung qua nhan đề, thấy được tính nghiêm trọng về Năm học 2022 - 2023
6. Dự án soạn giáo án miễn phí - Ngữ văn 7 (Cánh diều) GV: Lê Thị Thùy-Trường THCS Bái Tử Long việc người vi phạm an toàn giao thông ngày càng nhiều. 2. ND 2: Nội dung Mục tiêu: Học sinh nắm được cách khai thác thông tin trong văn bản đồ họa Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu các trường hợp vi phạm và các lỗi vi phạm phổ biến, từ đó nêu nhận xét và bài học của bản thân Tổ chức thực hiện Sản phẩm Nội dung 1: Các trường hợp vi phạm xử phạt 2. Các trường hợp B1: Chuyển giao nhiệm vụ: vi phạm xử phạt: Hs quan sát vào đồ họa, và cho biết loại phương tiện nào vi phạm luật giao thông nhiều nhất? ? Vì sao em nhận biết được điều đó? ? Theo em, vì sao phương tiện giao thông đó lại vi phạm nhiều nhất? ? Nhận xét về việc cung cấp số liệu thông tin của người viết trong văn bản? B2: Thực hiện nhiệm vụ - HS làm việc cá nhân, suy nghĩ, trả lời. - HS hình thành kĩ năng khai thác văn bản - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần B3: Báo cáo, thảo luận - Phương tiện vi phạm luật giao thông: xe mô tô. - Em dựa vào số liệu trên biểu đồ: 287 085 - Lí do: + Phù hợp kinh tế đa số người dân Việt Nam + Lưu động nhanh, dễ di chuyển + Phù hợp với cơ sở hạ tầng giao thông ở Việt Nam + Đa số là người trẻ tuổi điều khiển (thiếu ý thức, kiến thức, kĩ năng lái xe) B4: Kết luận, nhận định Với số liệu cụ thể, => Nguyên nhân gây ra hậu quả nghiêm trọng về người trình bày bằng và của, đặc biệt là thế hệ trẻ. Năm học 2022 - 2023
7. Dự án soạn giáo án miễn phí - Ngữ văn 7 (Cánh diều) GV: Lê Thị Thùy-Trường THCS Bái Tử Long - Phân tích: sự tăng vọt về số lượng xe mô tô, vi phạm biểu đồ rõ ràng, phương tiện bị tạm giữ, tước giấy phép lái xe: bắt mắt, văn bản Vi phạm nhiều lỗi nhiêm trọng. đã cho thấy các trường hợp vi phạm giao thông phổ biến hiện nay. Nội dung 2: Các lỗi vi phạm phổ biến 3.Các lỗi vi phạm phổ biến: B1: Chuyển giao nhiệm vụ: ? Quan sát đồ họa, em hãy liệt kê các lỗi vi phạm phổ biến? ? Lỗi nào là phổ biến nhất? Vì sao? ? Qua đó em có nhận xét gì? B2: Thực hiện nhiệm vụ - HS làm việc cá nhân suy nghĩ, trả lời. Bằng cách trình - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, bày cụ thể, rõ gợi ý nếu cần. ràng, khi điều khiển phương tiện B3: Báo cáo, thảo luận giao thông, người - Lỗi phổ biến: Vi phạm về tốc độ, vi phạm về nồng độ cồn, tham gia giao không chấp hành hiệu lệnh về tín hiệu, tải trọng, vi phạm về thông vi phạm giấy phạm giấy phép lái xe. nhiều lỗi, đây B4: Kết luận, nhận định chính là nguyên - Lỗi vi phạm giấy phép lái xe là phổ biến nhất vì sao? nhân chủ yếu Lỗi không mang giấy phép lái xe, không có giấy phép, giấy khiến tai nạn giao phép lái xe giả, thông gia tăng và Lí do: gây hậu quả - Thói quen không mang theo giấy tờ xe. nghiêm trọng. - Điều khiển xe máy khi chưa đủ tuổi - Một số người cho rằng việc điều khiển xe chỉ cần kĩ năng nên không cần giấy phép lái xe, không đi xa, tư duy này tồn tại ở những người có tầm hiểu biết hạn hẹp - Một số người ngại học, làm bằng giả, giấy phép lái xe giả. III. TỔNG KẾT (8’) Mục tiêu: Học sinh nắm được cách khai thác thông tin trong văn bản đồ họa Nội dung: Giáo viên hướng dẫn học sinh tìm hiểu các trường hợp vi phạm và các Năm học 2022 - 2023
8. Dự án soạn giáo án miễn phí - Ngữ văn 7 (Cánh diều) GV: Lê Thị Thùy-Trường THCS Bái Tử Long lỗi vi phạm phổ biến, từ đó nêu nhận xét và bài học của bản thân Tổ chức thực hiện Sản phẩm B1: Chuyển giao nhiệm vụ: III. TỔNG KẾT GV dùng kĩ thuật trình bày 1 phút, trả lời câu hỏi: Tổng kết ? Qua việc tìm hiểu bài ở phần trên, em khái quát lại 1. Giá trị nội dung những đặc điểm tiêu biểu về hình thức nghệ thuật cũng Tổng kiêm soát như nội dung của văn bản. phương tiện giao B2: Thực hiện nhiệm vụ thông đã cho thấy - HS làm việc cá nhân suy nghĩ, trả lời. tình hình vi phạm - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, an toàn giao thông gợi ý nếu cần. nghiêm trọng đang + Ví dụ: hình thức trình bày của văn bản, các câu chữ trong xảy ra hiện nay và văn bản các lỗi vi phạm phổ + Văn bản cung cấp thông tin gì? biến từ đó cảnh tỉnh B3: Báo cáo, thảo luận người tham gia giao -HS: trả lời câu hỏi thông nâng cao -Nhận xét, bổ sung hiểu biết và ý thức B4: Kết luận, nhận định khi tham gia điều - GV lắng nghe câu trả lời của HS; nhận xét và rút ra nội khiển phương tiện dung cần nhớ. giao thông. - Kết nối với phần Luyện tập- Vận dụng. 2. Giá trị nghệ thuật - Kết hợp thông tin ngắn gọn, hình ảnh minh họa và màu sắc sinh động, bắt mắt. 3. HĐ 3: Luyện tập (15 phút) a. Mục tiêu: - Củng cố kiến thức, vận dụng kiến thức được tìm hiểu để giải quyết các câu hỏi thực hành. b. Nội dung: - HS trả lời các câu hỏi trắc nghiệm, tự luận liên quan đến nội dung bài học. c. Sản phẩm: - Câu trả lời của HS. d. Tổ chức thực hiện: B1: Chuyển giao nhiệm vụ: GV phát phiếu học tập cho học sinh: 1.Thời gian thống kê số liệu trong văn bản đồ họa là? A. 15/05 - 16/06/2021 B. 16/06 - 15/05/2020 C. 15/05 - 14/06/2020 D. 15/05 - 14/06/2021 Năm học 2022 - 2023
9. Dự án soạn giáo án miễn phí - Ngữ văn 7 (Cánh diều) GV: Lê Thị Thùy-Trường THCS Bái Tử Long 2. Hai trường hợp vi phạm bị xử phạt nhiều nhất là ? A. Xe mô tô và xe khách B. Xe mô tô và xe tải C. Xe con và xe khách D.Xe khách và xe container 3. Theo số liệu thống kê trong văn bản đồ họa, có bao nhiêu trường hợp xe mô tô vi phạm bị xử phạt? A. 278058 B. 387085 C. 278085 D. 287085 4. Có bao nhiêu lỗi vi phạm phổ biến A. 4 B. 5 C. 6 D. 7 5. Sau khi học xong văn bản, em có suy nghĩ gì về các biện pháp cần có để giảm thiểu tai nạn giao thông đặc biệt đối với học sinh? B2: Thực hiện nhiệm vụ - Học sinh tiếp nhận: Nắm được yêu cầu, thực hiện nhiệm vụ. - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần B3: Báo cáo, thảo luận - Giáo viên: Quan sát, theo dõi quá trình học sinh thực hiện, gợi ý nếu cần B4: Kết luận, nhận định -Học sinh nhận xét câu trả lời. - GV Nhận xét ý thức làm bài của HS, nhắc nhở, tuyên dương những nhóm, HS có ý thức học tập tốt. 4. HĐ 4: Vận dụng (10 phút) a. Mục tiêu: - Học sinh vận dụng kiến thức đã học trong văn bản để giải quyết được bài tập thực hành. b. Nội dung: - Tạo lập văn bản thông tin về một vấn đề xã hội quan tâm bằng đồ họa thông tin c. Sản phẩm: - Văn bản thông tin thuật lại về một vấn đề xã hội quan tâm bằng đồ họa thông tin đảm bảo yêu cầu về hình thức và nội dung. d. Tổ chức thực hiện: B1: Chuyển giao nhiệm vụ: Giao nhiệm vụ cho HS lựa chọn một vấn đề xã hội quan tâm, trình bày sự vấn đề ấy theo đồ họa thông tin. Chia lớp ra làm 3 nhóm lớn: yêu cầu cùng thảo luận và phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong nhóm. B2: Thực hiện nhiệm vụ - Lựa chọn vấn đề xã hội phù hợp Năm học 2022 - 2023
10. Dự án soạn giáo án miễn phí - Ngữ văn 7 (Cánh diều) GV: Lê Thị Thùy-Trường THCS Bái Tử Long - Xây dựng Sa pô, lựa chọn các sự việc liên quan đến vấn đề xã hội, sưu tầm hình ảnh, sắp xếp hình ảnh và số liệu chính xác, chỉ rõ thời gian, nguồn thông tin B3: Báo cáo, thảo luận - HS trình bày theo chỉ định của giáo viên. B4: Kết luận, nhận định - Nhận xét ý thức làm bài của HS, nhắc nhở, tuyên dương những nhóm, HS có ý thức học tập tốt. * HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ VÀ HỌC BÀI SAU: (3 phút) - Bài cũ: + Nắm được các đơn vị kiến thức về lí thuyết, nội dung và nghệ thuật của văn bản + Hoàn thành các bài tập luyện tập và vận dụng - Bài mới: + Soạn bài tiếp theo kế hoạch giáo dục và hệ thống câu hỏi trong sách giáo khoa. Năm học 2022 - 2023